Ontwikkeling – Eind jaren 70 ontstonden de eerste ontwerpschetsen. Mazda’s uitvoerend directeur Kenichi Yamamoto en journalist Bob Hall (die later in dienst van Mazda trad), hadden een discussie over de ondergang van de traditionele sportwagen. Naar aanleiding hiervan begon men onder de codenaam P719 een styling studie voor een lichtgewicht sportwagen. Er werd een soort competitie van gemaakt door twee teams afzonderlijk van elkaar een voorstel te laten maken. De “stijd” ging tussen de Mazda design teams in California en Tokyo.
Onder codenaam V705 werd het gekozen model verder uitgewerkt. International Automotive Design (IAD) uit Engeland werd ingezet om een rijdend prototype te ontwikkelen. In 1985 nam men deze mee naar de USA en reed ermee op de wegen rond Santa Barbara. Er waren vele positieve reacties en er werd definitief besloten het model verder uit te werken en productierijp te maken. De codenaam veranderde in P729. Later werd de definitieve naam gekozen: MX-5 (Motor eXport, project number 5) en in 1989 was het model klaar voor productie.
Jinba Ittai – Deze slogan liep bij de diverse generaties MX-5 als een rode draad door de ontwikkeling heen. Vrij vertaald betekent het iets als “de eenheid tussen ruiter en paard”. Bij de ontwikkeling heeft Mazda dan ook niet de nadruk gelegd op absolute prestaties uitgedrukt in topsnelheid en acceleratietijden, maar veel meer op het stuurgedrag, de totale wegligging en het rijgevoel. De plezierbeleving die dat oplevert, wordt bereikt, doordat je als het ware een wordt met de auto, omdat de bediening, wegligging en rijbeleving perfect op elkaar zijn afgestemd.
3 Generaties – Ondertussen zijn er drie generaties. De jongste versie is vooral een verdere doorontwikkeling van het oorspronkelijke ontwerp; bijgeschaafd met de steeds hoger wordende eisen en gebruik makend van nieuwe technieken. Gebleven is de tweezits configuratie met frontmotor en achterwielaandrijving. De nadruk ligt nog altijd meer op rijgedrag, dan op pure motorische kracht.
De oer MX-5 gaat door het leven als het NA type. Deze is met diverse kleinere wijzigingen op de markt geweest van 1989 tot en met 1998. De NA kenmerkt zich wat betreft het uiterlijk door de karakteristieke klapkoplampen. Iets wat de twee latere generaties missen. Het wegvouwbare dak was gemaakt van vinyl en er zat een kunststof achterruitje in.
De eerst MX-5 werd voorzien van een 1.6 liter, viercilinder lijnmotor, met 2 bovenliggende nokkenassen en 16 kleppen. De motor leverde 116 pk en 135 Nm koppel. In 1994 volgde er ook een 1.8 liter motor. Deze levert 131 pk en 152 Nm. Topsnelheid was net geen 200 km/h en de acceleratie van 0 naar 100 km/h werd afgelegd in een kleine 9 seconde.
Vanaf 1989 was de auto leverbaar in Japan en Amerika en sinds 1990 is de auto ook in onder andere Europa geleverd geweest.
De auto was net geen 4 meter lang en woog rond de 930 kg. De kofferbak, waarin onder andere een reserve-noodwiel en de accu zich bevinden, meet een bescheiden 120 liter. Er waren vele accessoires leverbaar en er kon onder andere een hardtop gemonteerd worden.
In 1998 volgde het type NB. De karakteristieke klapkoplampen verdwenen, maar in de hoofdlijnen was nog altijd het oorspronkelijke ontwerp terug te vinden. Nog altijd beschikte de auto over een vinyl dak, maar ditmaal met een verwarmbare, glazen achterruit.
Er waren nog steeds 1.6 en 1.8 liter motoren leverbaar (110 pk / 134 Nm en 141 pk / 162 Nm). Een 6 versnellingsbak deed bij een aantal uitvoeringen ook zijn intrede. De hardtop van de NA generatie paste op de NB en sloot ook wat betreft design prima aan.
Vanaf 2001 is er een NB fl (facelift) verschenen waarbij de tunnelbak vervangen werd. klepjes op asbak en bekerhouder en een beter scharnier op het opbergvakje. Daarnaast kreeg hij iets andere koplampen en mistlampen in de bumper.
De NB werd in 2005 opgevolgd door de huidige NC generatie. Wat betreft de vormgeving, grijpt de NC weer iets meer terug op het oerontwerp, maar is tegelijk meer van deze tijd en toont een stuk gespierder. Hij werd wat ruimer voor langere personen en wat comfortabeler. In 2006 schreef Mazda een stukje MX-5 geschiedenis, door ook een versie toe te voegen met wegklapbaar stalen dak, als alternatief voor de inmiddels in stof uitgevoerde softtop (met eveneens een verwarmbare glazen achterruit). Deze versie werd Roadster Coupe gedoopt en het dak klapt elektrisch weg in een record tijd van ongeveer 12 seconden en neemt daarbij geen kofferbakruimte in beslag, zoals zo veel andere stalen dak constructies dat wel doen.
Bij de motoren is er keuze uit een 1.8 liter (126 pk / 167 Nm, topsnelheid 196 km/h, 0-100 in 9.2 sec) en een 2.0 liter (160 pk / 188 Nm, top: 210 km/h, 0-100 in 7.9 sec).
Vanaf september 2015 is de ND in Nederland op de markt. Je hebt keuze tussen de 1.5 of de 2.0. De 1.5 is aanmerkelijk goedkoper en lichter. Zijn 130 pk zijn ruim voldoende om te genieten in deze ND. De verwachting is ook dat de 1.5 in Nederland meer verkocht gaat worden. De 2.0 heeft 160 pk. Hij is er in 6 kleuren en verschillende uitvoeringen.
Naamgeving – Bij ons in Europa gaat de Mazda onder de typenaam MX-5 door het leven. In Noord- Amerika en Canada heette hij oorspronkelijk Miata. Sinds de NC versie is de naam Miata echter ook vervangen door MX-5. In Japan zelf wordt de auto verkocht als Eunos Roadster. Eunos is een aparte merknaam van Mazda, zoals Toyota bijvoorbeeld het merk Lexus voert.
Succes – De MX-5 was al snel een groot succes. Er zaten diverse kenmerken in, die de al eerder genoemde klassieke sportwagens zo geliefd hadden gemaakt. De MX-5 was licht van gewicht, had een perfecte gewichtsverdeling van 50:50, was klein en handelbaar en had een formidabele wegligging. Ook met het uiterlijk wist de sympathieke kleine roadster al snel velen voor zich te winnen.
Bovenop deze eigenschappen wist Mazda nog een aantal belangrijke toe te voegen, waardoor het succes pas echt gegarandeerd werd. Zo blinkt de MX-5 al jaren uit in de pechstatistieken, vanwege de erg hoge betrouwbaarheid; iets waar het bij de klassieke Engelse sportwagens nogal aan schortte. Verder was de verkoopprijs (toentertijd ongeveer 50.000 gulden) relatief gezien vrij laag en de auto bleek ook laag in de onderhoudskosten te zitten.
Technisch kenmerkt de MX-5 zich door onder andere achterwielaandrijving, het lage gewicht, en de exact schakelende versnellingsbak, met korte slagen.
Ondertussen heeft de MX-5 wereldwijd meer dan 150 prijzen ontvangen en in 2007 kwam de 800.000e van de band en inmiddels zijn er meer dan 947.000 verkocht.
Ook ruim 20 jaar na het op de markt komen, rijden er nog altijd vele MX-5jes van de eerste generatie rond, waarbij de betrouwbaarheid van de auto zeker een rol heeft gespeeld. Er zijn inmiddels ook al raceklasses waarin de MX-5 zijn goede wegligging kan tonen.
En zo lijkt er voorlopig nog geen eind in zicht voor deze sympathiek ogende roadster. De vierde generatie is al in volle ontwikkeling en zal waarschijnlijk rond 2014 voorgesteld gaan worden; ongetwijfeld bezit de auto dan nog steeds de kenmerkende karaktereigenschappen, die de auto tot zo’n groot succes hebben gemaakt en ondertussen al tot een klassieker hebben gemaakt.
Limited en Special Editions NA
- 1991 British Racing Green Limited Edition met 1.6 motor (115 pk), beige/tan lederen interieur, stuurbekrachtiging, elektrische ramen, 14 inch lichtmetalen velgen en genummerd met certificaat (49 plus 15 stuks).
- 1992 Brilliant Black Special Edition met 1.6 motor (115 pk), beige/tan lederen interieur, stuurb
ekrachtiging, elektrische ramen, elektrische antenne, 14 inch lichtmetalen velgen en hardtop in carrosseriekleur (aantal niet bekend). - 1993 Sports Edition met 1.6 BBR turbomotor voorzien van intercooler “Made in Holland” (149 pk) en dus veel koppel (185 Nm bij 3.500 rpm), elektrische ramen, elektrische antenne, Momo stuurwiel, gasgevulde nastelbare Koni schokbrekers, verzwaarde voorstabilisator en 15 inch BBS lichtmetalen velgen (5 of 6 stuks).
- 1995 Sunburst Yellow Limited Edition met 1.6 motor (90 pk), zwart stoffen interieur, elektrische ramen en 14 inch lichtmetalen velgen (beperkt verkrijgbaar, verkoopaantal 12 stuks)
- 1996 Art Vin Limited Edition met 1.6 motor (90 pk), beige/grijs lederen interieur, beige softtop, elektrische ramen, Nardi lederen stuurwiel, 15 inch lichtmetalen velgen en genummerd met certificaat (39 stuks).
- 1997 Montego Blue “M-Edition” met 1.6 of 1.8 motor (90 en 130 pk), zwart lederen/suede interieur, elektrische ramen, beige softtop, Nardi accessoire pakket en lichtmetalen velgen; stuurbekrachtiging, ABS en hardtop in kleur tegen meerprijs (beperkte en genummerde oplage, verkoopaantal niet bekend).
Bron: Artikel in “Voiture”, m.m.v. Robin Setzpfand.
Met betrekking tot de ‘Editions’ voor de Noord-Amerikaanse markt verwijzen we naar www.miata.net. Met betrekking tot de Editions voor Engeland http://mx5roadster.org/limited-editions/ en de rest van Europa verwijzen we naar www.mx-5.de.